Seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer

Door onze gastblogger; Marloes (36)

Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag denk je misschien al snel aan aan mannen die vrouwen onheus benaderen, inclusief scheve machtsverhouding. De directeur die zijn secretaresse begluurt en de mannelijke collega die een vrouwelijke collega net te lang en te vaak aanraakt. Dat er bij vrouwen onder elkaar ook seksueel grensoverschrijdend gedrag kan plaatsvinden blijkt uit het verhaal van onze gastblogger Marloes. Zij werd gepusht om haar borsten te laten zien op het werk. Ze was destijds 22 jaar en werkte als biotechnicus in een lab.

“Je moet je tieten laten zien. Anders hoor je er niet bij.” Daar sta je dan, als nieuweling omringd door een aantal grijnzende mensen die je onder druk zetten om je borsten te ontbloten. Plot twist: Het kringetje bestond uit volwassen vrouwen. Ik was net begonnen bij een nieuwe werkgever op een afdeling met voornamelijk vrouwen. Dat de sfeer een beetje eigenaardig was, daar kwam ik al snel achter. Er werden veel intieme details met elkaar gedeeld, maar dat was ook munitie voor roddels. Er werd veel gelachen, maar ook getreiterd. In dat opzicht leek het wel een middelbare schoolplein. Niet verwonderlijk dus dat er groepjesvorming was. Maar je bent volwassen toch? Dan moet je ook op een professionele manier kunnen samenwerken met elkaar. Doe het lekker zelf Dat zou je denken ja. Toen ik er nog geen week werkte, werd ik bij het omkleden ineens omringd door een groepje vrouwen. “Hee, laat ons je tieten eens zien!” Ik lachte het een beetje weg, maar het was geen grapje. “Je moet je tieten laten zien, anders hoor je er niet bij.” Doe het lekker zelf, zei ik, in de veronderstelling dat het daarmee wel klaar zou zijn. Hop, daar keek ik tegen 5 paar borsten aan. “Nou moet jij ook. Iedereen doet dat hier. Of zijn jouw tieten soms lelijk?” klonk het smalend. Dan hoor ik er maar niet bij, zei ik opgelaten, en wist gauw de kamer uit te glippen.

Ik begreep later van collega’s die wel onder de groepsdruk waren bezweken, dat de vrouwen in kwestie daarna overal gierend rondvertelden dat X haar borsten had laten zien en dat ze klein/groot/lelijk/whatever waren. Meldde je het bij de baas? Dan veranderde er niets, behalve dan dat je problemen kreeg omdat je geklikt had. Van hogerhand werd namelijk niet ingegrepen, ondanks dat men wel op de hoogte was van het wespennest en de rotte appels die het voedden.

Dit gedrag was een berucht onderdeel van de toxische werkcultuur. Totdat een bedrijfsbreed tevredenheidsonderzoek onder personeel aantoonde dat er welgeteld één afdeling scoorde op seksuele intimidatie- je raadt het niet. De leidinggevende die het op zijn beloop liet maakte plaats voor een daadkrachtiger exemplaar, gesprekken volgden, en de rotte appels werden van de afdeling verwijderd. Einde.

Het klinkt heel makkelijk- maar dat proces heeft meer dan een jaar geduurd. Genoeg bewijs verzamelen om stappen te ondernemen (en mensen bereid vinden die daarvoor hun mond open willen trekken) valt nog niet zo mee als seksueel wangedrag al jaren onbestraft blijft. Want waarom zou je het melden bij de baas, als dat meer problemen geeft dan dat het oplost? En dus bleef het jarenlang bij: ‘vermijd hen maar en doe alsof je het grappig vindt, je weet hoe ze zijn’, in plaats van een veilige werkomgeving.

Vrouwen onder elkaar Bij seksueel overschrijdend gedrag op de werkvloer denk je vast onwillekeurig aan mannen die vrouwen onheus benaderen, inclusief scheve machtsverhouding. De directeur die zijn secretaresse begluurt, de mannelijke collega die een vrouwelijke collega net te lang en te vaak aanraakt, seksueel getinte grapjes van die oudere man waar je je als jonge meid ongemakkelijk bij voelt. Daarom lijkt het misschien onschuldiger als vrouwen onder elkaar grensoverschrijdend gedrag vertonen op de werkvloer. Probeer maar eens een afbeelding ervan te zoeken online- succes! Maar niemand mag je onder druk zetten om je lichaam te laten zien als jij dat niet wilt. Leidinggevenden moeten dat zonder meer serieus nemen voor een veilige werkplek, in plaats van te sussen. Hoorde ik er ondanks mijn weigering mijn borsten te tonen en het ‘klikken’ daarover bij? Nee, daarin kreeg dat groepje hun zin. Maar achteraf ben ik daar blij om. Wie wil er nou in zo’n toxic omgeving passen?

Marloes is 36 jaar en werkt als freelance copywriter. Op haar website schrijft ze ook blogs over verschillende onderwerpen. Wij willen Marloes bedanken voor haar openheid! Wil je ook jouw verhaal insturen via de website? Dat kan! Graag zelfs. Door het delen van jouw verhaal help je jezelf en een ander in het verwerkingsproces. Deel je verhaal hier.